گیربکس یکی از اصلیترین بخشهای موتور است که کمک میکند نیروی ایجاد شده توسط موتور به چرخها منتقل شود و خودرو حرکت کند. از هماهنگی قطعات گیربکس با یکدیگر این انتقال نیرو رخ میدهد. در نتیجه عملکرد نادرست هر قسمت یا از بین رفتن آنها میتواند در عملکرد کلی خودرو مؤثر باشد.
خرید قطعاتی که اصل باشد و بتوانید از کیفیت آن اطمینان حاصل کنید، همیشه کار سادهای نیست. تنها راه چاره شما این بوده که ابتدا فروشگاههای معتبر را شناسایی کرده و سپس قطعات اصل را با قیمتی مناسب از آنها تهیه کنید. ما به شما پایتخت یدک را توصیه میکنیم. همین الان سری به سایت بزنید و با متخصصان ما مشورت کنید.
تعریفی جامع از گیربکس
گیربکس یکی از اصلیترین قطعات موتور یک خودرو محسوب میشود که وظیفه دارد نیروی ایجاد شده از سمت موتور را تبدیل به انرژی دورانی و گشتاوری کرده و به چرخها منتقل کند. در نتیجه این انتقال نیرو و حرکت چرخها، خودرو حرکت میکند. در واقع اولین کاری که قطعات گیربکس در اثر همکاری با هم باید انجام دهند، این است که گشتاور خروجی را افزایش دهند و همزمان نیز باعث کاهش یا تغییر سرعت خودرو شوند.
برای اینکه بهتر متوجه شوید، باید بدانید زمانی که شما در حال راندن به سمت بالای تپه هستید، گیربکس میزان گشتاور را افزایش میدهد. اما این افزایش در جادههای هموار اصلاً مورد نیاز نیست. در جادههای هموار جعبهدنده وارد عمل میشود و با تغییر نسبت دنده بین میللنگ موتور و چرخ ماشین، گشتاور و سرعت را تغییر میدهد. از طرفی وظیفه دیگر گیربکس آن است که حالت حرکت را معکوس کند یا خودرو را در حالت خنثی نگه دارد.
انواع گیربکس
به صورت عادی همه شما میتوانید تنها دو نوع از گیربکس را که همان دستی و اتوماتیک هستند، نام ببرید. اما باید بدانید که گیربکسهای موجود در بازار 4 نوع مختلف دارند و هر کدام بنا به ویژگیهای خود عملکرد متفاوتی را برای راننده ایجاد میکنند. این 4 نوع عبارت هستند از:
گیربکس دستی
این نوع از گیربکسها را خودروهای سواری 6 دنده و کامیونهای تا 13 دنده دارند. کلاچ یکی از قطعات گیربکس دستی است و به راننده این امکان را میدهد که بهصورت دستی دنده را تغییر دهد.
گیربکس اتوماتیک
در این نوع از گیربکس خود خودرو بر اساس شتابی که دارد تا 9 سرعت را به سمت جلو برای حرکت انتخاب میکند. قطعات گیربکس اتوماتیک به نحوی طراحی شدهاند که دنده بهصورت خودکار و بدون هیچ اقدامی از سمت راننده تعویض میشود.
گیربکس CVT
این گیربکس که مخفف کلمه Continuously Variable Transmission است، چرخدنده ندارد و با کمک تسمه و قرقره عمل میکند.
گیربکس AMT
این نوع گیربکسها نیمه اتومات هستند. در واقع آنها بهصورت هیبریدی عمل میکنند و به راننده این امکان را میدهند تا دندهها را مانند نمونه دستی تغییر دهد، با این تفاوت که پدال کلاچ دیگر زیر پا نیست و روی فرمان قرار دارد.
با قطعات گیربکس آشنا شوید
هر گیربکس شامل جعبهای بوده که از بخشهای مختلفی تشکیل شده است. به صورت کلی قطعات گیربکس وظایف مختلفی دارند. به همین دلیل است که گیربکس بدون هر یک از این اجزا نمیتواند به خوبی عمل کند و حرکت خودرو دچار اشکال میشود. این بخشها عبارت هستند از:
شفت کلاچ
شفت کلاچ یا همان شفت محرک، نیرو را از موتور میگیرد و به شفتهای دیگر انتقال میدهد. این شفت که به شفت ورودی نیز معروف است، وظیفه دارد بین کلاچ و گیربکس ارتباط برقرار کند. زمانی که کلاچ را فشار میدهید، شفت نیروی وارد شده از سمت شما را به داخل گیربکس منتقل میکند.
شفت شمارنده
شفت شمارنده یا کانتر از یک سمت به شفت کلاچ و از سمت دیگر به شفت اصلی متصل شده است. وظیفه شفت کانتر این بوده که متناسب با عددی که دنده در آن قرار دارد، نیرو را به شفت اصلی منتقل کند.
شفت اصلی
این قسمت که به کمک یک چرخدنده نیرو را از میل میگیرد، گشتاور را تغییر میدهد و آن را به خارج از گیربکس منتقل میکند. به همین دلیل شفت خروجی نیز نامیده میشود . این بخش متناسب با دنده، سرعت و گشتاور متفاوتی را نسبت به میل پیشخوان دارد.
چرخدنده
وظیفه چرخدنده این است که نیرو را از یک شفت به شفت دیگر منتقل کند. در واقع اصلیترین بخش از لیست قطعات گیربکس همین چرخدندهها هستند. تغییر گشتاوری که شفت اصلی و شفت کانتر انجام میدهند، بسته به این چرخدندهها است.
بلبرینگ
بلبرینگها که برای حمایت از میلهای اصلی و پیشخوان مورد استفاده قرار میگیرند، در زمان حرکت چرخشی باعث کاهش اصطکاک از قسمت گردان میشوند.
تعمیر گیربکس بهصرفهتر است یا تعویض آن؟
درست است که عملکرد گیربکس میتواند در رانندگی راحت شما نقش مؤثری داشته باشد؛ اما این مستلزم آن است که بهصورت دورهای آن را از نظر فنی بازبینی کرده و در صورت نیاز آن را تعویض یا تعمیر کنید. آنچه باید بدانید این است که خرید این قطعات باید از فروشگاههای معتبری انجام شود که حوزه کاری اصلی آنها فروش قطعات گیربکس است، در این صورت میتوانید بهترین و مناسبترین نمونه را تهیه کنید.
نکته دیگری که باید بدانید، این است که نباید سلامت خودروی خود را فدای قیمت لوازم گیربکس کنید. میتوانید با مقایسه قیمت این لوازم در چندین فروشگاه بهترین گزینه را انتخاب کنید؛ اما به یاد داشته باشید که کمی هزینه میتواند ارزش رانندگی بیدردسر را داشته باشد. در ضمن توجه بفرمایید که تهیه برخی از قطعات مانند قطعات گیربکس ماشین های چینی باید حتما با دقت انجام شود. چراکه این قطعات به صورت تقلبی نیز در بازار عرضه میشوند.
سخن پایانی
گیربکس یکی از اصلیترین بخشهایی است که باعث حرکت خودروی شما میشود، پس بهتر است همیشه در حفظ و نگهداری آن کوشا باشید. میتوانید بهصورت دورهای خودروی خود را به پایتخت یدک ببرید تا متخصصان این مجموعه آن را بازبینی کرده و در صورت نیاز آن را تعمیر کنند.
قطعات گیربکس بسیار حساس هستند. عملکرد نادرست هر کدام از این قطعات میتواند در نهایت موجب آسیب به بخشهای دیگر خودروی شما شود. مجموعه ما میتواند در صورت نیاز این قطعات را با نمونههای باکیفیت و اصل تعویض کرده و بهسلامت خودروی شما کمک کند.